Bitwia pod Boratyczami! Zwycięstwo wojsk polskich w kampanii wrześniowej - 14.IX.1939 r.

14.IX.1939 r. w rejonie Boratycz, rozkazem dowódcy 24 DP, płk. Bolesława Schwarzenberg-Czernego - polski I./39 Pułk Piechoty (I./39 pp) idący w straży przedniej (I batalion) ppłk. Piotra Kaczały, zaatakował 2. Gebirgs-Division, w efekcie pobici Niemcy zmuszeni byli uciekać.

Po walkach, wojsko polskie rozlokowało się w rejonie Tyszkowice-Boratycze-Popowice (dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1944 - obecnie wieś na Ukrainie). W owych okolicach rozlokowano artylerię a do 24 Dywizji Piechoty (24 DP), dołączył rezerwowy oddział piechoty Wojska Polskiego (155 pprez.), kolejno w rejonie Husakowa do oddziałów dołączyły pozostałości z KOP (Korpus Ochrony Pogranicza) „Żytyń”, a w okolicach Popowic 38 pp Strzelców Lwowskich i 1 pp KOP „Karpaty”, wraz z oddziałami specjalnymi dołączył również I batalion 1 pułku Strzelców Podhalańskich, w rejon Chodownic przyłączył się I./39 pp i rozbity 17 pp - tym samym w tym regionie Polacy skoncentrowali niemałe siły wojskowe.

Ze wsparciem Luftwaffe, 2. Gebirgs-Division przystąpiła do ataku. Na pozycje polskie, pierwsze uderzenie rozpoczął oddział III./137 psg, który stanowił straż przednią - siła obrony polskiej sprawiła, że oddział ten został rozbity i poniósł bardzo duże straty liczebne.

Przed całkowitą klęską, Niemców uratowało wsparcie innych niemieckich oddziałów: II./137 psg oraz I./136 psg. Wróg skierował główne uderzenie na Boratycz. Dowódca 24 DW wydał rozkaz o rozpoczęciu walk i w efekcie to wyhamowało atak Niemiecki. 155 pprez. oraz I./39 pp przeszedł do ataku, otoczony został III./137 psg i całkowicie zniszczony.

Należy wspomnieć, że 2. Gebirgs-Division w tej tylko bitwie, licząc całą kampanię wrześniową - poniosła największe straty, a sami Niemcy polskich obrońców spod tej bitwy nazwali: „Baum-und Dachschützen” (strzelcy drzewni i dachowi). Niemcy zostali wyparci, ale niestety straty po stronie polskiej były duże.

Na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie, walki w Bitwie pod Boratyczami upamiętnione zostały tabliczką: „BORATYCZE 14 IX 1939”.

Ostatnim dowódcą 24 DP był płk piech. Bolesław Schwarzenberg-Czerny - wzięty do niewoli sowieckiej i osadzony w obozie jeńców wojennych w Starobielsku, został zamordowany w kwietniu 1940 w siedzibie NKWD w Charkowie; pochowano go w podcharkowskich Piatichatkach - jest ofiarą Zbrodni Katyńskiej. Na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie na Piatichatkach znajduje się jego pamiątkowa tabliczka z imieniem i nazwiskiem.

Cześć i Chwała Bohaterom!

Fotografia: Płk. Bolesław Schwarzenberg-Czerny (siedzi 1. z lewej) z reprezentacją 6 Pułku Strzelców Podhalańskich w Samborze, zdobywcy tytułu „Mistrza Podhala” w zawodach strzeleckich zorganizowanych przez 1 Pułk Strzelców Podhalańskich w Nowym Sączu, 1933 r.

Źródło:
K.Komorowski, Boje Polskie 1939 – 1945. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa 2009.
M. Kräutler, K. Springenschmid, Es war ein Edelweiß. Schicksal und Weg der Zweiten Gebirgsdivision, Grätz – Stuttgart 1962.
Przystanek Historia -IPN