Nowa szczepionka szansą na opanowanie epidemii gruźlicy?

Gruźlica jest poważną chorobą, na którą umierają ludzie na całym świecie. Naukowcy stale starają się znaleźć nowe leki i szczepionki, które pomogłyby w walce z nią. Pod koniec września ogłoszono zakończenie fazy 2b badań klinicznych nad nową szczepionką na gruźlicę.

 

Gruźlica jest groźną chorobą zakaźną powodowaną przez bakterie Mycobacterium tuberculosis. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), była ona odpowiedzialna za śmierć 1,6 miliona ludzi w 2017 roku i jest zaliczana do grupy najbardziej śmiertelnych chorób. Gruźlica jest problemem zarówno w krajach mało, jak i wysoko rozwiniętych. Spadek odporności - spowodowany np. leczeniem immunosupresyjnym - sprzyja rozwojowi choroby. Niepokojący jest również fakt powstawania coraz większej liczby szczepów opornych na leczenie, w tym również szczepów wielolekoopornych.

 

Szacuje się, że około 1/3 ludzi będzie w swoim życiu narażona na zakażenie. Często jednak jest ono bezobjawowe i może, ale nie musi w przyszłości wywołać chorobę.

 

Obecnie zapobieganie gruźlicy polega na podaniu dzieciom szczepionki BCG, której skuteczność szacuje się na około 80%, natomiast u dorosłych ochrona plasuje się na poziomie 0-80%.

 

Leczenie gruźlicy polega na podawaniu kilku leków przez co najmniej pół roku, a część z tego czasu chory musi spędzić w szpitalu. Skuteczność leczenia wynosi około 90%, należy jednak pamiętać, że stale rośnie liczba szczepów wielolekoopornych, w przypadku których jest ono nieskuteczne.

 

Obecnie stosowana szczepionka przeciwko gruźlicy jest najczęściej stosowaną szczepionką na świecie. Nie można się więc dziwić, że stale trwają poszukiwania nowej, która pomogłaby w walce z tą chorobą.

 

25 września w New England Journal of Medicine zostało ogłoszone zakończenie fazy 2b badań klinicznych nad szczepionką o nazwie M72/AS01E, trwających ponad 2 lata. Badanie przeprowadzone zostało przez firmę GlaxoSmithKline w trzech krajach: Kenii, RPA i Zambii. Do badań zakwalifikowano 3573 osób w wieku 18-50 lat (1786 osób otrzymało szczepionkę, a 1787 placebo), z których każda była bezobjawowym nosicielem gruźlicy. Szczepionkę lub placebo podano dwukrotnie w odstępie miesiąca.

 

Po dwóch latach badań do analizy zakwalifikowanych zostało 3283 uczestników. Aktywna gruźlica została wykryta u 22 osób, które przyjęły placebo oraz u 10 osób, którym została podana szczepionka. Częstość występowania choroby na 100 osobolat wyniosła 0.6 w grupie placebo, 0.3 w grupie badanej, a szczepionka wykazała 54% skuteczności, natomiast przy wykorzystaniu modelu regresji Coxa (z uwzględnieniem wieku, płci, kraju) wzrosła ona do 58,3%. Zgodnie z wstępnymi analizami, szczepionka wykazała większą skuteczność wśród mężczyzn niż kobiet oraz u osób do 25. roku życia niż starszych.

 

Opublikowane wyniki są jedynie wstępnymi zaobserwowanymi po średnio 2,3 roku od rozpoczęcia badania. Badanie ma trwać 3 lata i po tym okresie opublikowane zostaną dokładne analizy.

ŹRÓDŁO:
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1803484?query=featured_home