Europejska Agencja Kosmiczna ujawnia nowe dane o miliardach gwiazd

Astronomowie Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) opublikowali w poniedziałek (13.06) szereg danych dotyczących prawie 2 miliardów gwiazd w Drodze Mlecznej, zebranych przez obserwatorium kosmiczne Gaia w celu stworzenia najdokładniejszej i najbardziej kompletnej mapy naszej galaktyki.

Gaia to kosmiczne obserwatorium umieszczone w 2013 roku przez ESA w punkcie libracyjnym L2 układu Ziemia-Słońce. Do tej pory dzięki niemu opublikowano dwa zestawy danych, w 2016 i 2018 roku, a także wstępny pakiet zestawu trzeciego w 2020 roku. W ramach tzw. Gaia Data Release 3 opublikowano pełne archiwum nowych informacji, takich jak wiek, masa, temperatura i skład chemiczny gwiazd. Można je wykorzystać na przykład do określenia, które gwiazdy narodziły się w innej galaktyce, a następnie migrowały do Drogi Mlecznej.

Wśród najciekawszych badań wykonywanych na podstawie Gaia Data Release 3 wskazano asterosejsmologię - badania tzw. trzęsień gwiazd. Astronomowie porównują je do fal tsunami, które rozchodzą się po niebie. Jak powiedział astrofizyk Conny Aerts, sprawiają one, że gwiazdy mrugają i pozwalają naukowcom określić ich gęstość, rotację wewnętrzną i temperaturę wewnątrz.

Chociaż obserwatorium kosmiczne Gaia zebrało informacje o zaledwie 1% gwiazd Drogi Mlecznej, już teraz stanowi podstawę dla około 1600 publikacji naukowych rocznie.

- W przeciwieństwie do misji, które mają na celu konkretne obiekty, Gaia to misja dokonująca przeglądu nieba. To znaczy, że dokonuje wielokrotnego przeglądu całego nieba z miliardami gwiazd. Można dzięki temu dokonywać odkryć, które umykają bardziej wyspecjalizowanym projektom - powiedział Timo Prusti z ESA, naukowiec projektu Gaia.

Udostępnione obecnie dane zawierają również informacje o 800 000 gwiazd podwójnych - gwiazd, które poruszają się razem ze sobą - a także o kilku nowych egzoplanetach, setkach tysięcy planetoid w Układzie Słonecznym i milionach obiektów poza naszą galaktyką.

Źródło: ESA, AP News