WHO honoruje Henriettę Lacks, kobietę, której komórki posłużyły nauce

Dyrektor Światowej Organizacji Zdrowia uhonorował zmarłą Henriettę Lacks, Amerykankę, której komórki rakowe zostały pobrane bez jej wiedzy w latach 50. i stały się podstawą wielu przełomowych odkryć naukowych, w tym badań nad koronawirusem SARS-CoV-2.

Lacks zmarła na raka szyjki macicy 4 października 1951 roku w wieku 31 lat. Tkanka pobrana od niej w szpitalu Johnsa Hopkinsa w Baltimore dostarczyła pierwszych ludzkich komórek, które udało się sklonować. Reprodukowane w nieskończoność, stały się jedną z najważniejszych linii komórkowych w badaniach medycznych i podstawą współczesnej medycyny, włączając w to rozwój szczepionki przeciw polio, mapowanie genetyczne, a nawet szczepionki przeciwko COVID-19.

Uznanie ze strony dyrektora generalnego WHO, Tedrosa Adhanoma Ghebreyesusa, nastąpiło ponad dziesięć lat po publikacji Nieśmiertelnego życia Henrietty Lacks, książki Rebeki Skloot o dyskryminacji w opiece zdrowotnej, z jaką borykali się czarnoskórzy Amerykanie, o ratujących życie innowacjach, które stały się możliwe dzięki komórkom Lacks i walce prawnej jej rodziny o ich nieuprawnione wykorzystanie.

- To, co stało się z Henriettą było złe. Jest jedną z wielu kolorowych kobiet, których ciała zostały niewłaściwie wykorzystane przez naukę. Zaufała systemowi opieki zdrowotnej, by móc otrzymać leczenie. Ale system zabrał jej coś bez jej wiedzy i zgody - powiedział Tedros podczas specjalnej ceremonii w siedzibie WHO, w Genewie, przed wręczeniem Nagrody Dyrektora Generalnego dla Henrietty Lacks jej 87-letniemu synowi, Lawrence'owi Lacksowi.

- Technologie medyczne, które zostały opracowane z tej niesprawiedliwości, zostały wykorzystane do utrwalenia dalszej niesprawiedliwości, ponieważ nie zostały sprawiedliwie dzielone na całym świecie - dodał.

Linia komórkowa HeLa (nazwa pochodząca od pierwszych dwóch liter imion i nazwisk Henrietty Lacks) była przełomem naukowym. Komórki stanowiły podstawę w opracowywaniu szczepionek przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), które mogą wyeliminować raka. Według danych WHO ​​ponad 50 milionów ton tych komórek zostało rozprowadzonych na całym świecie i wykorzystanych w ponad 75 000 badaniach.

W zeszłym tygodniu rodzina Lacks pozwała amerykańską firmę biotechnologiczną, oskarżając ją o sprzedaż komórek, które lekarze ze szpitala Johns Hopkins pobrali bez jej wiedzy i zgody.

Źródło: AP News