Czy rodzimy się z umiejętnościami komunikacyjnymi?

Neuronaukowcy z Uniwersytetu Bostońskiego odkryli, w jaki sposób budowa sieci i ścieżek neuronowych w mózgu niemowląt oddziałuje na przyszłe umiejętności komunikacyjne związane z nauką języka we wczesnym dzieciństwie.

Po przyjściu na świat niemowlęta zaczynają stopniowo przetwarzać i przyswajać informacje odbierane z najbliższego otoczenia. Stosunkowo szybko uczą się, jak można się komunikować niewerbalnie poprzez płacz, dźwięki i różne inne rodzaje dziecięcej mowy. Ale czy umiejętności językowe kształtowane są tylko przez wpływy środowiskowe?

Obserwując dziesiątki dzieci na przestrzeni 5 lat, naukowcy z Uniwersytetu Bostońskiego przyjrzeli się bliżej powiązaniom między strukturą mózgu niemowląt a ich zdolnością do nauki języka w okresie wczesnodziecięcym, zwracając jednocześnie uwagę na potencjalne oddziaływania wychowawcze.

Badania wykazały, że ścieżki neuronowe mogą stanowić podstawę zdolności uczenia się języka u małych dzieci w pierwszym roku życia. Ścieżki te są zbudowane z istoty białej i pełnią rolę łączników między miliardami neuronów. Podczas ćwiczeń komunikacyjnych stają się odpowiedzialne za efektywny przepływ informacji.

Naukowcy za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI) zmierzyli organizację istoty białej u badanych dzieci, w tym przyjrzeli się dokładniej jednej ze ścieżek. Pęczek łukowaty, bo właśnie o ten obszar chodzi, jest odpowiedzialny za wytwarzanie i rozumienie języka. Badacze sprawdzili jego gęstość i strukturę dwukrotnie, w odstępie 5 lat.

Zgodnie z ich odkryciami, dzieci urodzone z wyższymi wskaźnikami organizacji istoty białej odznaczały się lepszymi umiejętnościami językowymi w wieku przedszkolnym. Umiejętności komunikacyjne mogą być więc silnie powiązane z predysponowaną strukturą mózgu.

Mimo to oprócz zauważalnego rozwoju istoty białej, naukowcy wskazują na istotną rolę czynników środowiskowych w kształtowaniu się zdolności językowych. Tym samym badacze nie są zgodni w kontekście jednoznacznego stwierdzenia dominującego aspektu stymulującego naukę języka.

Być może indywidualne różnice w istocie białej, które zaobserwowaliśmy w niemowlęctwie, mogą być kształtowane przez jakąś kombinację genetyki dziecka i jego środowiska - dodała w podsumowaniu artykułu naukowego jedna z badaczek, J. Zuk.

Źródła: Science Daily/ J. Zuk, X. Yu, J. Sanfilippo, M. J. Figuccio, J. Dunstan, C. Carruthers, G. Sideridis, T. K. Turesky, B. Gagoski, P. E. Grant, N. Gaab, White matter in infacy is prospectively associated with language outcomes in kindergarten, „Developmental Cognitive Neuroscience” 2021, doi.:10.1016/j.dcn.2021.100973.