Phobys - aplikacja pomocna w leczeniu arachnofobii

Naukowcy z Uniwersytetu w Bazylei opracowali aplikację na smartfona, nazwaną Phobys, która pomaga ludziom zmniejszyć lęk przed pająkami. Aplikacja okazała się skuteczna w badaniu klinicznym. Wykazano, że po kilku jednostkach treningowych uczestnicy badania doświadczyli zdecydowanie mniejszego poziomu lęku podczas kontaktu z prawdziwymi pająkami.

Arachnofobia to specyficzny lęk przed pająkami lub innymi (podobnymi do nich z wyglądu) bezkręgowcami. Może być zarówno nabyta, jak i pełnić funkcję adaptacyjną z perspektywy teorii ewolucji. Co pewne, jest najczęstszym rodzajem fobii i prowadzi do różnych ograniczeń życia codziennego, a osoby nią dotknięte starają się unikać sytuacji związanych z kontaktem z pająkami.

Jednym ze skutecznych sposobów leczenia tego lęku jest terapia ekspozycyjna. Polega na tym, że pacjenci wystawiani są przez terapeutę na sytuację bezpośredniego lęku celem stopniowego przełamywania fobii. Zabieg ten jest jednak dość kontrowersyjny, ponieważ chorzy niechętnie przystępują do tego rodzaju terapii.

Mając to na uwadze, interdyscyplinarny zespół badaczy z Uniwersytetu w Bazylei, kierowany przez cenionego szwajcarskiego neurobiologa Dominique de Quervain, zdecydował się opracować specjalną aplikację opartą na systemie rozszerzonej rzeczywistości, która pomagałaby w terapii chorych na arachnofobię. Nazwano ją Phobys.

Aplikacja bazuje na terapii ekspozycyjnej oraz wykorzystuje realistyczny model pająka, zaprojektowany w przestrzeni trójwymiarowej (3D). Aby sprawdzić skuteczność aplikacji, naukowcy przeprowadzili badanie kliniczne z udziałem 66 osób. Uczestników podzielono na 2 grupy: trenującą i kontrolną. W ciągu 2 tygodni badani z drugiej grupy uczestniczyli w 6 jednostkach szkoleniowych, a kontrolna nie realizowała wyróżnionego programu.

Po zakończeniu badania okazało się, że osoby trenujące przy użyciu aplikacji Phobys wykazywały znacznie mniejszy poziom lęku przed pająkami i były w stanie zbliżyć się do realnego pająka, czego nie potrafili zrobić badani z grupy kontrolnej.

Co istotne, aplikacja oferuje 9 różnych poziomów, dzięki którym chorzy mogą zbliżyć się do wirtualnego pająka, a nawet wejść z nim w interakcję. Poziomy związane są ze stopniowaniem trudności proponowanych zadań, a ich rozwiązywanie jest wzmacniane poprzez informacje zwrotne, animacje i efekty dźwiękowe, utrzymujące motywację na wysokim poziomie.

Obecnie aplikacja Phobys jest dostępna do pobrania za darmo w popularnych sklepach z aplikacjami. Działa na smartfonach z systemem Android oraz iOS.

Źródła: Science Daily/wiktionary.org/A. Zimmer, N. Wang, M. K. Ibach (i in.), Effectiveness of a smartphone-based, augmented reality exposure app to reduce fear of spiders in real life: A randomized controlled triad, „Journal of Anxiety Disorders” 2021, nr 82, doi: 10.1016/j.janxdis.2021.102442/Google Play/phobys.com.