Brak odpoczynku a zdrowie psychiczne

Badacze z Uniwersytetu Stanowego w Ohio wykazali, że osoby uznające odpoczynek za stratę czasu są mniej szczęśliwe i bardziej zestresowane od osób regularnie odpoczywających. Ponadto wskazuje się na zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia depresji w przypadku osób negatywnie nastawionych do czasu przeznaczanego na relaks.

Z roku na rok czas, jaki przeznaczamy na odpoczynek diametralnie się kurczy. Zaniedbywanie strefy relaksu może prowadzić do chronicznego osłabienia zdrowia psychicznego, co przybiera dziś wręcz znamiona mentalnego kryzysu. Tym bardziej, że przeciążenie sensoryczne, na które jesteśmy skazani, między innymi za sprawą cyfryzacji codzienności, nie sprzyja prowadzeniu harmonijnego trybu życia, w którym przeznaczamy tyle samo energii na pracę, jak i odpoczynek[1].

Mając ten fakt na uwadze, naukowcy z Uniwersytetu Stanowego w Ohio przeprowadzili badania sprawdzające wpływ przekonań dotyczących odpoczynku na zdrowie psychiczne i ogólne poczucie szczęścia. W serii testów badacze zbadali skutki coraz bardziej powszechnego przekonania o bezużyteczności wskazanego aspektu życia.

W jednym z badań 199 studentów oceniło (m.in.), jak bardzo podobały im się różne formy spędzania wolnego czasu. Sprawdzono jednocześnie ich poziom szczęścia, depresji, lęku oraz stresu. Dodatkowe badanie ankietowe zawierało ponadto serię pytań dotyczącą stwierdzeń związanych z oceną ważności i wartości odpoczynku.

Wyniki pokazały, że im bardziej uczestnicy badania uważali odpoczynek za stratę czasu, tym mniej lubili swój czas wolny i rzadziej przeznaczali go na relaks, co było związane z niższym poziomem poczucia szczęścia i wyższym wskaźnikiem depresji, lęku i stresu. Podobne rezultaty zostały otrzymane na grupie 302 uczestników w analogicznym badaniu przeprowadzonym online.

Negatywne postrzeganie wypoczynku to jednak nie tylko kwestia kultury amerykańskiej, jak twierdzą naukowcy, a dotyczy również wielu innych krajów. Dla przykładu, kolejne badanie z serii, które zostało przeprowadzone w Indiach i Francji, ujawniło podobne zależności, z jednym wyjątkiem: Francuzi rzadziej uważali odpoczynek za marnotrawstwo, przy czym ci gardzący odpoczynkiem otrzymywali te same wyniki w testach, co Amerykanie i Hindusi. 

[1] Więcej informacji dotyczących zjawiska kurczenia się czasu przeznaczanego na odpoczynek w: A. Żywczok, Społeczne i wychowawcze zasoby odpoczynku, „Pedagogika Społeczna” 2015, nr 2 (56), s. 72-73.

Źródła: Science Daily/ A. Żywczok, Społeczne i wychowawcze zasoby odpoczynku, „Pedagogika Społeczna” 2015, nr 2 (56), s. 71-86/ G. N. Tonietto, S. A. Malkoc, R. Walker Reczek, M. I. Norton, Viewing leisure as wasteful undermines enjoyment, „Journal of Experimental Social Psychology” 2021, doi.: 10.1016/j.esp.2021.104198.