Nicienie powróciły do życia po 42 tys. lat!

Nicienie znalezione w wiecznej zmarzlinie na Syberii powróciły do życia po kilkudziesięciu tysiącach lat spędzonych w lodzie. Stały się tym samym najstarszymi stworzenia żyjącymi obecnie na świecie.

 

Nicienie to typ zwierząt bezkręgowych, dawniej znane pod nazwą obleńce i klasyfikowane jako gromada. Zamieszkują przede wszystkim środowisko wodne, a większość z nich jest pasożytami roślin i zwierząt. Charakteryzują się obłym i wydłużonym ciałem, które pokryte jest bezkomórkowym oskórkiem (kutikulą), zapewniającym nicieniom odporność na trudne warunki środowiska, a nawet silne trucizny. Popularnym przedstawicielem tego typu zwierząt jest glista ludzka.

 

   

 

Naukowcy odnaleźli aż 300 zamarzniętych nicieni, ale tylko dwa osobniki wykazały oznaki życia po rozmrożeniu. Pierwszy został odkryty w prehistorycznej wiewiórczej norze w okolicach wychodni Duvanny Jar, drugi – w pobliżu rzeki Ałazeja. Oba te miejsca leżą na terenie Parku Plejstoceńskiego – eksperymentu mającego odtworzyć habitat mamuta włochatego. Park leży w Jakucji, która jest najzimniejszym regionem w Rosji.

 

 

Odnalezione przez naukowców nicienie pochodzą z epoki plejstocenu, jeden ma 32 tys. lat, drugi 42 tys. Oba to najprawdopodobniej samice. Zwierzęta po kilku tygodniach spędzonych na szalkach Petriego w temperaturze 20 st. C. zaczęły wykazywać pierwsze oznaki życia – jadły i poruszały się.

 

 

- Uzyskaliśmy pierwsze dane potwierdzające zdolność organizmów wielokomórkowych do długotrwałej kriokonserwacji w złożach wiecznej zmarzliny arktycznej. Nasze odkrycie pokazuje, że nicienie z plejstocenu mają pewne mechanizmy adaptacyjne, które mogą mieć naukowe i praktyczne znaczenie dla pokrewnych dziedzin nauki, takich jak kriomedycyna, kriobiologia i astrobiologia – piszą badacze w raporcie opublikowanym na łamach czasopisma Doklady Biological Sciences.

 

Chociaż naukowcy przestrzegali wszystkich reguł sterylności, zawsze istnieje ryzyko zanieczyszczenia próbek. Badacze są jednak przekonani, że mają przed sobą prawdziwe prehistoryczne nicienie.

 

Odkrycie jest prawdziwym przełomem dla nauki. W przeszłości znajdywano już starożytne organizmy, które powracały do życia, np. zarodniki bakterii Bacillus odkryte w kryształach soli liczących nawet 250 milionów lat. Jednak po raz pierwszy odnaleziono wielokomórkowe organizmy, zwierzęta, które obudziły się po okresie uśpienia trwającym dziesiątki tysięcy lat. Naukowcy mają nadzieję, że następne badania pokażą, w jaki sposób dochodzi do krioprezerwacji. Poznanie tego mechanizmu może  przyczynić się do opracowania lepszych technologii umożliwiających przechowywanie narządów do przeszczepu, które zredukowałyby ryzyko uszkodzenia tkanek. Jednak do powstania metody, która umożliwiłaby wprowadzenie człowieka w stan wieloletniej hibernacji, jeszcze długa droga.

 

Znalezisko naukowców ma jednak drugą, ciemniejszą stronę medalu. Skoro nicienie, organizmy wielokomórkowe, są w stanie przetrwać zamrożone przez tysiące lat, tym bardziej zdolne są do tego groźne patogeny. Badacze obawiają się, że postępujące topnienie wiecznej zmarzliny, związane z globalnym ociepleniem, może spowodować uwolnienie do środowiska niebezpiecznych drobnoustrojów chorobotwórczych, z którymi człowiek nie umie walczyć.