Japonia: ślimak, który potrafi odciąć sobie głowę i stworzyć nowe ciało
- Data publikacji: 17.03.2021, 20:56
Biolożki z Women's University w Nara zaobserwowały niezwykłe zjawisko. Ślimaki morskie Sacoglossa (Elysia cf. marginata i Elysia atroviridis) potrafią odłączyć głowę od reszty ciała, a następnie stworzyć nowe ciało. Odkrycie takich zdolności do regeneracji może mieć ogromne znaczenie dla rozwoju medycyny.
Sayaka Mitoh jest doktorantką w laboratorium Yoichi Yusy. Do odkrycia doszło przez przypadek, gdy pewnego dnia zobaczyła głowę hodowanego Elysia cf. marginata, przemieszczającą się bez reszty ciała.
Autorka analizy w Modern Biology wyjaśnia, że decyzja o dekapitacji może wiązać się w przypadku ślimaków z obecnością pasożytów uniemożliwiających normalne rozmnażanie.
- Byliśmy zaskoczeni, widząc głowę poruszającą się tuż po autotomii. Myśleliśmy, że bez serca i innych ważnych narządów wkrótce obumrze, ale ku naszemu ponownemu zaskoczeniu doszło do regeneracji całego ciała - opowiada Sayaka z Nara Women's University.
Zwierzęta te są w stanie przetrwać tak skrajną formę autotomii dzięki fotosyntezie przeprowadzanej przez chloroplasty przejęte od zjadanych glonów.
W artykule z pisma Current Biology, badacze ujawnili, że na przestrzeni kilku dni od dekapitacji rana z tyłu głowy się zamykała. W ciągu paru godzin głowa stosunkowo młodych ślimaków zaczynała żerować na glonach. Regeneracja serca zachodziła w ciągu tygodnia. Po 3 tygodniach dochodziło do całkowitego odnowienia.
Pięć z 15 wyhodowanych w laboratorium młodych Elysia cf. marginata wykonało skrajną autotomię 226-336 dni po wylęgu z jaj. Podobne zjawisko zaobserwowano u 3 z 82 E. atroviridis; spośród nich 2 osobniki zregenerowały ciała w ciągu tygodnia.
W przypadku starszych osobników Elysia cf. marginata, które pozbawiły się głowy po wykluciu w dłuższym okresie czasu (480 – 520 dni), nie jadły alg i umierały w przeciągu 10 dni. Biolożki podejrzewają, że u bardzo starych osobników korzyści z takiej autotomii byłyby znikome, ponieważ prawdopodobnie nie mogą się one już rozmnażać. Jeśli jednak rzeczywiście chodzi o pozbycie się endopasożytów, niekiedy takie ryzyko może się opłacać.
- Może to głupi wybór, odcinać sobie głowę w późnym wieku, szczególnie przy małych szansach regeneracji, ale skoro i tak nie zostało im wiele życia, to podejmują ryzyko tak drastycznego odmłodzenia się w ciele bez pasożytów - mówi autorka.
Naukowcy mają w planach zbadać, jakie wskazówki uruchamiają autotomię całego ciała i prześledzić mechanizmy leżące u podłoża opisanego zjawiska na poziomie tkankowym i komórkowym.