Naukowcy odkryli świecenie futra u afrykańskich gryzoni

Biolodzy odkryli, że futro afrykańskich gryzoni, postrzałek, świeci pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Świecenie ma pomarańczowoczerwony kolor i tworzy wyraźne wzory na ciele zwierzęcia. Nie wiadomo jeszcze, czy to zjawisko ma funkcję biologiczną.

Biofluorescencja to zjawisko, które polega na pochłanianiu i emisji promieniowania przez substancje naturalnie obecne w żywych organizmach. Występuje u wielu zwierząt, jest szeroko rozpowszechnione wśród bezkręgowców i znane wśród różnych grup kręgowców. U ssaków jest stosunkowo rzadkie, ale znane u wszystkich gałęzi ewolucyjnych: występuje u stekowca – dziobaka australijskiego, dydelfowatych, będących amerykańskimi torbaczami i assapanów, amerykańskich latających wiewiórek, będących łożyskowcami. Zwierzęta te łączy tryb życia, są aktywne o zmierzchu i nocą, i zjawisko biofluorescencji może odgrywać rolę w ich życiu.

Postrzałka kafryjska i masajska są dwoma gatunkami afrykańskich gryzoni, poruszających się po ziemi za pomocą długich skoków. Żyją przeważnie samotnie, za dnia kryją się w norach, a nocą szukają pożywienia. W sierści tych zwierząt występują porfiryny, które emitują pomarańczowoczerwone światło po naświetleniu ultrafioletem. Badacze odkryli, że czerwone świecenie futra występuje zarówno u okazów muzealnych, jak i żywych zwierząt, hodowanych w niewoli lub dziko żyjących. Jest intensywniejsze po wierzchniej stronie ciała, na spodzie koncentruje się w okolicy ud i ogona. Często tworzy wyraźne wzory na ciele zwierzęcia.

Nie wiadomo, czy jest to cecha nabyta ewolucyjnie, przynosząca korzyści tym zwierzętom, czy też objaw chorobowy – przejaw porfirii, związanej z zaburzeniami syntezy hemu w organizmie. Jeżeli jest to cecha zdrowego organizmu, to może być elementem kamuflażu; jego skuteczność zależy od zakresu światła, który dostrzegają drapieżniki, polujące na postrzałki.

Odkrycie może wskazywać, że biofluorescencja jest szerzej rozpowszechniona wśród ssaków, niż wcześniej sądzono.

Źródło: Nature