Czy klasyfikacje stylów uczenia się są aktualne?

Najnowszy przegląd badań, przeprowadzony przez naukowców z Uniwersytetu w Swansea, podkreśla brak aktualnych danych potwierdzających słuszność oparcia procesu kształcenia na popularnych klasyfikacjach stylów uczenia się, w tym na klasyfikacji VARK.

Styl nauki, najprościej rzecz ujmując, jest sposobem ilustrującym proces uczenia się danej osoby, który jest zwykle najefektywniejszy bądź po prostu dopasowany do indywidualnych preferencji. Przez dziesięciolecia badacze zajmowali się kategoryzowaniem, sprawdzaniem zależności i testowaniem stylów w specjalnie do tego przeznaczonych laboratoriach. Trudność okazywała się w rzeczywistym ich odniesieniu do całościowo pojmowanego procesu kształcenia, w którym to nauczyciele dostosowują treści, metody czy środki dydaktyczne odpowiednio względem potrzeb swoich uczniów. Pogląd bazujący na tych założeniach przetrwał do dziś. Pytanie jednak: czy słusznie?

Aktualny przegląd badań z tego obszaru ujawnił pewne nieprawidłowości. Mimo istnienia ponad 70 różnych systemów klasyfikacji nie odnaleziono względnie rzetelnych danych potwierdzających liczne hipotezy. Nie ma więc dowodów na poparcie sformułowania, że dostosowanie metod nauczania do wskazanych stylów uczenia się wychowanków poprawia istotnie proces uczenia się. Co ciekawe, jak udowadniają badacze z Uniwersytetu w Swansea, pomimo wskazanego stanu rzeczy blisko 90% nauczycieli z całego świata nadal wierzy w skuteczność klasyfikacji, w szczególności tej najbardziej rozpowszechnionej, zwanej VARK.

Klasyfikacja VARK jest jednym z modeli nauki sensorycznej. Zakłada, że proces uczenia się powinien być dostosowany do potrzeb związanych z przetwarzaniem informacji za pomocą konkretnych zmysłów. W konsekwencji można wyróżnić 4 grupy modalności: wizualne (V), słuchowe (A), skupione na czytaniu i pisaniu (R), kinestetyczne (K). Model ten pochodzi z lat 90. ubiegłego wieku. Z tego powodu badacze z Walii wskazują na możliwy związek przechodzenia poglądu o słuszności stosowania podziału uczniów (na kinestetyków, wzrokowców itd.) z jednego pokolenia nauczycieli na kolejne.

Źródło: : vark-learn.com; P. M. Newton, A. Salvi: How Common is Belief in the Learning Styles Neuromyth, and Does It Matter? A Pragmatic Systematic Review. „Education” 2020.