Maseczki jednorazowe jako zagrożenie dla środowiska

Pandemia spowodowana COVID-19 sieje spustoszenie nie tylko w gospodarce i społeczeństwie. W wyniku zwiększonego stosowania środków ochrony osobistej, takich jak maseczki i rękawiczki jednorazowe, cierpi również nasze środowisko. Liczba masek przedostających się do środowiska jako odpady w wyniku pandemii jest ogromna. Na podstawie globalnej produkcji, która w 2020 roku wyniosła 52 miliardy maseczek badacze szacują, że aż 1,56 miliarda z nich trafi ostatecznie do naszych oceanów. Spowoduje to dostarczenie od 4680 do 6240 ton plastiku, który rozkładać się będzie nawet 450 lat, przez cały ten czas stanowiąc źródło mikroplastiku i negatywnie wpływając na dziką przyrodę i ekosystemy morskie.

Zanieczyszczenie środowiska, zwłaszcza morskiego, tworzywami sztucznymi stanowi zagrożenie dla przyrody i ekosystemów. Od wielu lat produkcja tworzyw sztucznych systematycznie rośnie. W 2018 roku wyprodukowaliśmy ich ponad 359 milionów ton. Naukowcy szacują, że 3% tego plastiku trafia do naszych oceanów, co daje od 8 do 12 milionów ton rocznie. Te tworzywa nie znikają w magiczny sposób, gromadzą się w środowisku, rozpadając się na coraz mniejsze kawałki. Szacuje się, że corocznie zanieczyszczenie plastikiem morskim zabija 100 000 morskich ssaków i żółwi, ponad milion ptaków i jeszcze więcej ryb, bezkręgowców i innych organizmów morskich.

W konsekwencji pandemii COVID-19 zanieczyszczenie plastikiem zdecydowanie wzrosło. Doprowadziła do tego obawa o higienę i większe uzależnienie od żywności na wynos. Jednocześnie szereg działań mających na celu zmniejszenie zużycia plastiku, takich jak zakazy używania przedmiotów jednorazowych, zostało opóźnionych lub wstrzymanych, a w niektórych miejscach to opcje wielokrotnego użytku zostały zakazane.

Powszechne stało się stosowanie środków ochrony osobistej, w szczególności masek na twarz jako narzędzia do zapobiegania rozprzestrzeniania się pandemii. Produkcja tego typu przedmiotów wzrosła, próbując sprostać gwałtownie rosnącemu popytowi, co spowodowało wzrost ilości odpadów. Wartość globalnego rynku maseczek na twarz w 2019 roku wynosiła 0,79 miliarda USD, a do końca 2020 roku wzrosła do ok. 166 miliardów USD. Według raportów przewidywano, że wielkość produkcji w 2020 roku osiągnie ponad 52 miliardy sztuk, ale ten szybki wzrost nadal nie zaspokaja popytu. W czerwcu WHO i inni oszacowali, że miesięcznie potrzeba 129 miliardów masek i 65 miliardów rękawiczek, aby chronić ludzi na całym świecie.

Maski na twarz jednorazowego użytku wykonane są z różnego rodzaju tworzyw sztucznych i trudno je poddać recyklingowi zarówno ze względu na skład, jak i ryzyko zanieczyszczenia i infekcji. W konsekwencji duża część z nich trafia do naszych oceanów.