Tęczowe Obłoki Dalekiej Północy

Takie zjawisko — nazywane przez Skandynawów "Perłowymi Obłoczkami" można było zaobserwować wczoraj - 28.12.2020 - na Islandii. Całe widowisko trwało około czterech godzin. W przeciwieństwie do zórz polarnych, polarnych chmur należy wyglądać za dnia.

Ci szczęśliwcy, którzy spacerowali wczoraj uliczkami Rekjawiku, mogli być świadkami tych dziwów na niebie. Nie chodziło o ptaki ani o samoloty, ani nawet o "twistera", a o polarne chmury stratosferyczne (ang. PSC - Polar Stratospheric Clouds) - opalizujące tęczowymi barwami. Są to chmury falowe, powstające przy występowaniu wiatrów wiejących z górskich pasm lub podczas silnych wiatrów powierzchniowych. Tworzą się one w stratosferze, gdzie trudno o jakiekolwiek chmury ze względu na niską wilgotność. Sprzyjającym czynnikiem jest w tym przypadku ujemna temperatura ( około -85°C). Taką uzyskuje stratosfera w strefach okołobiegunowych i dlatego to tam najłatwiej o to zjawisko. Zgromadzone blisko siebie na wysokości około 15-25km maleńkie cząsteczki lodu wywołują dyfrakcję i interferencję słonecznych fal, dając w efekcie tęczowy błysk, którym połyskuje cała chmura. To dlatego zjawisko widoczne jest wyłącznie w świetle dnia.

To, co naszym oczom jawi się jako piękne, ma też swoje inne, bardziej złowrogie podłoże. Otóż zjawisko ze strony chemicznej ma szkodliwy wpływ na ozon. Naświetlane naturalnym światłem chmury są katalizatorem ( "przyspieszaczem") reakcji, które przekształcają uwolniony do atmosfery chlor z form nieaktywnych w formy aktywne - tak zwane wolne rodniki. Te tworzą z kolei bardziej reaktywne formy cząstek zawierających chlor i przyczyniają się do powiększania się dziury ozonowej.

Nie po raz pierwszy okazuje się, że natura, podobnie jak człowiek, niejedno ma oblicze. Niewiele mogąc zaradzić na negatywne skutki procesu, polecam jednak skupić się na jego pięknie, nieważne jak powierzchownym. Zjawisko naprawdę warte jest podziwu i może stanowić kolejny pretekst do wybrania się w podróż do pełnych niesamowitości krajów Dalekiej Północy.