Opublikowano pierwsze w historii zdjęcie czarnej dziury

  • Dodał: Sławomir Matz
  • Data publikacji: 10.04.2019, 17:23

Ziściły się nagłówki artykułów, które od pewnego czasu publikowano w mediach. Naukowcy pochwalili się pierwszym w historii zdjęciem czarnej dziury, wykonanym za pomocą Teleskopu Horyzontu Zdarzeń. W osiągnięciu mają swój udział również Polacy.

 

Czarna dziura to obszar w czasoprzestrzeni, który powstaje na skutek nagromadzenia dostatecznie dużej masy w odpowiednio małej objętości. Jej nieodłączną cechą jest istnienie tak zwanego horyzontu zdarzeń, a więc matematycznie zdefiniowanej powierzchni oznaczającej granicę bez powrotu. Czarna dziura pochłania całe światło, które trafia w horyzont i nie pozwala na to, by jakikolwiek foton ją opuścił, stąd nierzadko bywa nazywana doskonale ciemnym obiektem.

 

Na specjalnej konferencji, która odbyła się 10 kwietnia 2019 roku, przedstawiono pierwsze w historii zdjęcie czarnej dziury oddalonej od Ziemi o około 53 miliony lat świetlnych. Obserwacja tak odległego i skrajnie niedostępnego obiektu była możliwa za sprawą Teleskopu Horyzontu Zdarzeń. W rzeczywistości jest to sieć radioteleskopów ulokowanych w różnych miejscach na Ziemi. Połączenie ich do wspomnianej konfiguracji stanowi odpowiednik wirtualnego teleskopu o wielkości naszej planety, który posiada sporą dokładność.

 

 

Opublikowane zdjęcie jest wynikiem obserwacji prowadzonych na fali o długości 1,3 mm. Przedstawia ono cień czarnej dziury. Oprócz obrazu udało się wyznaczyć również masę obserwowanego obiektu, która dorównuje masie 6,5 miliarda Słońc. Naukowcy zdradzają sposób, w jaki udało im się dojść do tego osiągnięcia. Najpierw podejmowano obserwację struktury w kształcie pierścienia wewnątrz galaktyki M87. W środku tej struktury znajduje się ciemny obszar. Wszystkie te elementy występowały również w kolejnych obserwacjach przeprowadzonych za pomocą Teleskopu Horyzontu Zdarzeń. Wyniki tych obserwacji sprawdzano z przewidywaniami modeli teoretycznych, które wskazywały na to, że ciemny obszar wewnątrz pierścienia to cień czarnej dziury!

 

W projekcie Teleskopu Horyzontu Zdarzeń udział bierze około 200 naukowców z całego świata. Wśród nich znajduje się dwóch Polaków – prof. Monika Mościbrodzka z Radboud University w Nijmegen w Holandii oraz dr Maciej Wielgus z Black Hole Initiative na Harvard University w USA.

 

 

Źródło: ESO / EU Commission

Sławomir  Matz – Poinformowani.pl

Sławomir Matz

Student Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalista w dziedzinie astronomii oraz pasjonat ogólnopojętej technologii.